Konkubinat jest współżyciem dwojga ludzi analogicznym do małżeńskiego, jednak pozbawionym legalnego węzła. Oznacza to istnienie ogniska domowego charakteryzującego się duchową, fizyczną i ekonomiczną więzią, łączącą mężczyznę i kobietę.
Z wielu przyczyn ludzie decydują się dzisiaj na życie w konkubinacie, skądinąd nie wiedząc, że pozwala on:
- żyć w większej swobodzie w relacji z fiskusem;
- zmniejszyć ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej;
- uzyskać różnego rodzaju świadczenia od państwa.
Pomimo przytoczonej definicji, opisywany związek dwojga ludzi nie jest w polskim prawie uregulowany. Niestety stawia to jego uczestników w szczególnie niekorzystnej sytuacji, gdy dojdzie do jego zakończenia. Wiąże się to najczęściej z koniecznością przeprowadzeniem rozliczeń majątkowych między dawnymi konkubentami.
Przede wszystkim - wbrew rozpowszechnionemu poglądowi - są one możliwe. Dokonuje się ich najczęściej przez odpowiednie zastosowanie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu lub o spółce cywilnej.
Warto również pamiętać, że elastyczność obowiązujących norm prawnych umożliwia osobom żyjącym w konkubinacie ukształtowanie ich sytuacji prawnej nieomalże na kształt instytucji małżeństwa. Dokonuje się tego poprzez odpowiednią konstrukcję umów spółki, darowizny, użyczenia do wspólnego korzystania, czy wreszcie umowy o nawiązaniu wspólnoty oraz testamenty.
Warto mieć świadomość prawnych konsekwencji w zakresie stosunków majątkowych związanych z pożyciem pozamałżeńskim.
